رئیس کل بانک مرکزی از بررسی جزئیات ایجاد کانال مالی اروپا با ایران در بروکسل خبر داد. عبدالناصر همتی با بیان اینکه پیمان دوجانبه پولی میان دو طرف ایجاد شده و صادرکنندگان می‌توانند ارزحاصل ازصادرات خود را دریافت کنند گفت: جزئیات کانال مالی اروپا برای انجام تجارت میان ایران و اتحادیه اروپا در نشست هفته گذشته بروکسل مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است و ایجاد کانال مالی بر این درک مشترک مبتنی است که شرکتها و فعالان اقتصادی ایرانی و اروپایی با وجود خروج یکجانبه آمریکا از برجام، تمایل به برقراری و تداوم روابط تجاری با یکدیگر دارند.

اخیرا فدریکا موگرینی رییس کمیته سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این زمینه اعلام کرده اروپا به دنبال باز کردن مسیرهای جدید برای تداوم تجارت با ایران است. به این ترتیب یک صندوق ویژه به نام SPV طراحی و معرفی شده و قرار است تا 10 آبان یعنی سه روز قبل از آغاز بخش دوم تحریم های آمریکا عملیاتی شود.

SPV یک نهاد واسط محسوب می شود که مبادلات ایران را با شرکت های اروپایی تسهیل می کند و خارج از الگوی سیستم بانکی بین المللی فعالیت خواهد کرد. در این بین کارشناسان معتقدند SPV می تواند ابزار مهمی برای دو طرف باشد؛ مقامات ایرانی با کمک آن روابط خود را با اروپا حتی با وجود تحریم ها ادامه دهند و اروپا نیز مانع از خروج ایران از برجام شود.

به تحلیل اگزیم نیوز فرض کنیم که ایران نفت خود را به فرانسه فروخته است. این کشور وجه مابه ازای آن را به صورت اعتباری به صندوق SPV واریز می کند و سپس ایران می تواند از محل این صندوق اعتبارات مربوط به واردات کالا از ایتالیا را تهاتر کند.

به این ترتیب عملا هیچگونه نقل و انتقالی هم از نظر پولی اتفاق نیفتاده اما مبادلات تجاری ایران کاملا بر همان روال ادامه یافته است. با این حال SPV قادر نیست همه مشکلات را برطرف سازد. سرمایه گذاری های خارجی همچنان مشکل خواهند داشت و به علاوه اصلا تضمینی وجود ندارد که آمریکا این صندوق ویژه را هم تحریم نکند.

در این رابطه رئیس کل بانک مرکزی در پست اینستاگرامی خود نوشت: به منظور رفع مشکلات مربوط به انجام پرداختهای مالی، ایجاد کانال مالی اروپا در دستور کار طرفین قرار گرفته است، کانال مزبور این امکان را برای صادرکنندگان ایرانی و اروپایی فراهم خواهد کرد که ارز حاصل از صادرات خود را دریافت کنند.

وی تصریح کرد: این کانال کارکرد نوعی پیمان پولی دوجانبه میان ایران و اتحادیه اروپا را ایفا خواهد کرد، پس هر دو طرف بر تسریع در عملیاتی شدن این فرآیند تاکید دارند.

همتی ادامه داد: انتظار می رود به زودی جزئیات و نحوه استفاده از کانال مزبور نهایی شده و به اطلاع عموم هموطنان و فعالان اقتصادی رسانده شود.

مدیر عامل بانک توسعه صادرات ایران نیز در این رابطه در گفتگو با اگزیم نیوز با اشاره به این نکته که بناست ایران طلب خود بابت فروش نفت به اروپا را از SPV دریافت کند افزود: در واقع می‌توانیم فرآیند واردات خود از اروپا را بدون جابه‌جایی پول انجام دهیم و نهاد SPV محلی خواهد بود که تهاتر بین ایران و اروپا در آن انجام می‌شود. در واقع بانک مرکزی در قبال فروش نفت از این نهاد طلبکار خواهد شد و این مبلغ برای واردات کالاهای ضروری و مورد نیاز کشور هزینه می‌شود.

دکتر صالح‌آبادی عزم اروپا را برای اجرایی کردن این ساختار جدی دانست و گفت: اروپا اعلام آمادگی کرده که به زودی این ساز و کار را راه‌اندازی کند؛ اگر این پروسه بدون نقص اجرا شود به نسبت دوره قبل تحریم‌ها، مشکلات کمتری را متحمل خواهیم شد. مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران در ادامه با اشاره به این نکته که در دور قبل علاوه‌بر تحریم‌های آمریکایی، تحت فشار تحریم‌های شورای امنیت و اتحادیه اروپا نیز بودیم، گفت: اتحادیه اروپا باید نشان دهد که تا چه میزان می‌تواند شرکت‌های بزرگ را برای ادامه فعالیت با ایران قانع کرده و تضمین لازم برای همکاری بی خطر را به این شرکت‌ها بدهد؛ به نظر می‌رسد SPV این ظرفیت را دارد که بخش مهمی از این مشکل را برطرف کند؛ چراکه یک نهاد تماما اروپایی است و هویت و اعتبار کافی را برای این کار دارد.